วาดภาพ จาก ภาพถ่าย (ของคนอื่น) ผิดลิขสิทธิ์หรือไม่

วันนี้ สวยศรีนึกอยากวาดรูปแลนด์สเคปสีน้ำ ก่อนวาดก็สงสัยว่า ถ้าเราวาดรูปโดยใช้ต้นฉบับที่เป็นภาพถ่ายที่เซฟมาจากอินเตอร์เนต ถือว่าผิดมั้ย จึงค้นคว้าโดยการสอบถามพี่กูเกิ้ล  ได้ข้อมูลจากเวปไทยรัฐ

จิ้มอ่าน >>> แจง 10 ข้อข้อใจ ก.ม.ลิขสิทธิ์ <<<

เป็นการสัมภาษณ์ ท่านอธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา ซึ่งต้องเชื่อถือได้แน่นอน ข้อ 6 น่าสนใจมากค่ะ

6. การก๊อบปี้ภาพหรือบทความจากอินเทอร์เน็ตมาใช้ในลักษณะอย่างไร จึงจะต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ และอย่างไรจึงไม่ต้องขออนุญาต? กรณีที่ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ เช่น การนำภาพหรือบทความไปใช้ในเชิงพาณิชย์ กรณีที่ไม่ต้องขออนุญาต ต้องใช้ในปริมาณพอสมควร เช่น นำมาใช้ในการวิจัยหรือหรือศึกษางาน ซึ่งไม่ใช่เพื่อหากำไร เพื่อประโยชน์ของตนเองและบุคคลอื่นในครอบครัวหรือญาติสนิท ใช้ในการติชม วิจารณ์ หรือแนะนำผลงานโดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนั้น ใช้ในการเสนอข่าวทางสื่อสารมวลชนโดยมีการรับรู้ความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนั้น ใช้ในการเรียนการสอน เป็นต้น

แต่อ่านแล้วยังไม่ใช่ประเด็นวาดรูปขึ้นมาใหม่โดยเฉพาะ คนขี้สงสัยอย่างสวยศรีจึงไปค้นมาอีก พบเจอเวบไซต์กรมทรัพย์สินทางปัญญา จิ้มอ่าน >>> พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ 2537  <<< ซึ่งหมวดที่ 1 ส่วนที่ 6 ข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์มาตรา 32-43 สวยศรีตัดมาเฉพาะมาตรา 37-38 ที่เกี่ยวข้องกับการวาดรูป

 

อ่านแล้วยังงงๆ อยู่ดี ภาษากฏหมายนี่ไม่ค่อยเข้าใจ จึงกดโทรศัพท์ไปที่ 1368 สายด่วนกรมทรัพย์สินทางปัญญา (โถ แม่คุณ ทำไมไม่โทรถามซะตั้งแต่ทีแรก )

เจ้าหน้าที่ตอบว่าละเมิดค่ะ เพราะภาพถ่ายเป็นลิขสิทธิ์ของผู้ถ่าย การวาดภาพใหม่ไม่ได้ถือว่าเป็นการคัดลอก แต่ถือว่าเป็นการดัดแปลง จากนั้นถามต่อว่าแล้วถ้าภาพในอินเตอร์เนตไม่ปรากฏว่าผู้ใดเป็นเจ้าของล่ะคะ คุณเจ้าหน้าที่ให้เบอร์ 02-5474633-34 เป็นเบอร์ฝ่ายลิขสิทธิ์โดยตรง สวยศรีโทรไปอีกค่ะ

ได้ความสรุปประเด็นที่สอบถามกับคุณเจ้าหน้าที่ (ขออภัยค่ะ ไม่ได้สอบถามชื่อท่านมา) ดังนี้

 1. วาดรูปใหม่ = ดัดแปลง ผิดลิขสิทธิ์แน่นอน แต่ถ้าเจ้าของลิขสิทธ์ิ ไม่รู้สึกว่าเป็นการละเมิดก็ไม่เป็นไร (คือถ้าเขาไม่ได้คิดว่าละเมิด เขาก็จะไม่ทำการอะไร ไม่ไปแจ้งความ ไม่โวยวายว่าทำไมไม่ให้เครดิตภาพเขา)
2. รูปถ่ายที่หาเจ้าของภาพไม่ได้ เช่นเซฟมาจากในกูเกิ้ล ไม่ได้หมายความว่าไม่มีลิขสิทธ์ิ ทุกภาพถ่ายมีลิขสิทธ์ิ หากเจ้าของภาพถ่ายมาพบเข้าก็เข้าข่ายละเมิดอยู่ดี 
     3. หากต้องการภาพที่ไม่ติดลิขสิทธิ์ ให้ใช้รูปที่ค้นจากคำว่า free stock photo คือภาพที่สามารถให้ใช้ร่วมกันได้ แต่ต้องอ่านให้ละเอียดว่าเจ้าของภาพอนุญาตให้ใช้เชิงพาณิชย์หรือไม่ บางรูปก็ให้ใช้ บางรูปก็ไม่ให้ใช้

     สรุป ผิดแน่นอนฮ่ะ ยิ่งถ้าวาดรูปไปขาย ยิ่งผิด แต่ถ้าวาดเพื่อเผยแพร่ไม่ได้แสวงหากำไรก็ผิดน้อยหน่อย เพราะไม่ได้ใช้เชิงพาณิชย์ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นโดยมารยาทแล้วต้องขออนุญาตเจ้าของภาพก่อน ว่าจะขอนำภาพถ่ายมาเป็นต้นแบบนะ แต่ไม่ได้วาดขาย 

***ทั้งนี้ ทั้งนั้น มันมีข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์อยู่ เช่นใช้เพื่อการศึกษา ติชมวิจารณ์ผลงาน ฯลฯ และจากมาตรา 38 ถ้าวาดรูปงานสถาปัตยกรรมใด ไม่ถือว่าละเมิดลิขสิทธิ์ ***

สรุป อีกที อยากวาดอะไร ก็ขออนุญาตเจ้าของภาพเขาก่อนฮ่ะ ถ้าจะวาดภาพไปขาย ก็ขอซื้อรูปถ่ายนั้นซะ
                       หรือไม่ก็สะพายกล้องออกไปถ่ายรูปเอง จบเรื่องจบราวกันไป